CHD – Trung tâm Tư vấn Sức khỏe và Phát triển Cộng đồng Tư vấn, Sức khỏe, Phát triển Cộng đồng
Xu hướng dịch chuyển kinh tế xã hội đã khiến cho một lực lượng lớn lao động chuyển đổi sang ngành nghề Lái xe công nghệ, nhất là của Công ty Grab. Vậy họ là ai? và điều kiện làm việc của họ như thế nào? Các chế độ hưởng lợi ra sao?
Kết quả Khảo sát thực trạng về “Điều kiện việc làm, khả năng tiếp cận, tham gia các chương trình An sinh xã hội” với 150 Lái xe công nghệ Grab tại 02 thành phố lớn – Hà Nội, Hồ Chí Minh của Trung tâm Tư vấn Sức khỏe và Phát triển cộng Đồng (Trung tâm CHD) phối kết hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (TLĐLĐVN), Công ty Grab vào tháng 10/2021 sẽ cho ta thấy rõ phần nào về “Chân dung toàn cảnh” của họ[1].
[1] Thuộc dự án: “Khảo sát thực trạng và tăng cường sự tham gia của lái xe công nghệ Grab tiếp cận các chương trình An sinh xã hội, cải thiện điều kiện việc làm” dưới sự tài trợ của Tổ chức Stichting Oxfam Novib thông qua văn phòng đại diện Oxfam tại Việt Nam.
HỌ LÀ AI?
l Số lượng Lái xe công nghệ Grab:[1] Ước tính trên cả nước có khoảng 200.000 Lái xe công nghệ là Đối tác Công ty Grab (bao gồm cả xe mô tô và ô tô).
l Nguồn gốc: Đa phần có nguồn gốc xuất thân từ lái xe truyền thống chuyển sang, lao động tự do, sinh viên/mới ra trường nên chưa có kinh nghiệm làm việc, chưa tìm được công việc thích hợp, hoặc đang làm một chỗ khác nhưng lương thấp. công nhân, người buôn bán/kinh doanh, người sắp về hưu hay bị thất nghiệp, khó tìm kiếm công việc mới v.v…
l Giới tính[2]: Nữ Lái xe công nghệ Grab chỉ chiếm 5% trong khi nam giới chiếm 95%.
l Độ tuổi/Tuổi nghề: Mức độ hợp tác giữa Lái xe công nghệ với Công ty Grab có xu hướng tăng dần theo độ tuổi (Mới vào nghề, dưới 01 năm đa phần từ 18 – 25 tuổi (43,8%) trong khi số lái xe hợp tác trên 03 năm chiếm 73,9% lại có độ tuổi trung bình từ 45 trở lên).
l Trình độ học vấn: 49% đã Tốt nghiệp THPT/Sơ cấp/Trung cấp nghề/Trung cấp chuyên nghiệp; 26% tốt nghiệp Cao đẳng/Đại học/trên/sau đại học và 25% tốt nghiệp Tiểu học/THCS.
l Tình trạng hôn nhân và gia đình: 2/3 các Lái xe công nghệ đã có gia đình, 41% đang phải chịu trách nhiệm nuôi dưỡng ít nhất 01 – 02 người, 29% khác thì có ít nhất 03 người đang phụ thuộc kinh tế hoàn toàn vào họ.
l Địa bàn cư trú: Lái xe công nghệ phần lớn là người lao động tự do hoặc sinh sống ở ven đô của các thành phố lớn, đặc biệt là Hà Nội và Hồ Chí Minh. Họ di cư từ các tỉnh Nam Định, Phú Thọ, Thái Bình, Thanh Hóa (chiếm 55%); Đồng Nai, Bình Định (chiếm 68%).Trong đó, tập trung sinh sống nhiều nhất ở các quận Hoàng Mai, Cầu Giấy, Bắc Từ Liêm và huyện Thanh Trì (Hà Nội) và Bình Chánh, Thủ Đức, Quận 7, 8, 12 (Hồ Chí Minh).
[1] Theo kết quả thống kê không chính thức của Công ty Grab, tháng 10/2020.
[2] Theo kết quả thống kê không chính thức của Công ty Grab và Kết quả Khảo sát của dự án.